domingo, 22 de febrero de 2009

Orreagako gudua

VIII. mendean, frankoek agintea hegoalderatz zabaldu zuten berriro. Karlomagno errege handiak Zaragozako buruzagi arabiarrarekin akordio bat egin zuen, hark Zaragoza hiria eman ziezaion, baina gudaloste frankoak hirira iristean, iruzur egin ziotela konturatu zen. Horren ondorioz, Karlomagnoren tropek Iruñea suntsitu zuten eta baskoiek mendeku hartu zuten Pirinioetan, Orreagan, segada batean soldaduak ustekabean harrapatuz 778ko abuztuaren 15ean. Errolan, Karlomagnoren lotinant bat, hil zen gudu hartan. Gertakari haietan oinarriturik, frankoek Errolanen Kantorea, lehen gesta-kanta, idatzi zuten. Hala ere, kanta horrek frankoen ikuspuntua adierazi zuen: frankoen aurkari baskoiak armada musulman gisan agertu ziren eta Errolan printzea borroka eginez heroi moduan hil zen gudu odoltsu batean, eta ez segada batean harrapatuta.
(Ane L)

ekonomia eta gizartea bantziar imperioan

bizantziako gizartean alde handiak zeudela: boteretxu gutxi baxuk zeuden eta gehiena pobreek eta ez-askeek osatzen zuten, boteretxuen hartean familia imperiala, jabe handiak, goi-funtzionarioak...zeunden eta pobreen hartean hiriko artisauak, merkatari txikiak...osatsen zuten.

imperioko biztanleriaren %90 nekazaritzan eta abelzaintzan aritzen zen eta produktu nagusiak, zerealak, oliba olioa etya ardoa ziren. Lur gehiena estatuaren, monasterioaren eta pribilegiatu gutxi batxuen esku zegoen.

hiri ugari zeuden eta, nagusienak konstantinopla eta alexandria ziren.

(iker)